朝代:先秦
作者:佚名
原文:
吴王夫差起师伐越,越王勾践起师逆之江。
大夫种乃献谋曰:“夫吴之与越,唯天所授,王其无庸战。夫申胥、华登,简服吴国之士于甲兵,而未尝有所挫也。夫一人善射,百夫决拾,胜未可成。夫谋必素见成事焉,而后履之,不可以授命。王不如设戎,约辞行成,以喜其民,以广侈吴王之心。吾以卜之于天,天若弃吴,必许吾成而不吾足也,将必宽然有伯诸侯之心焉;既罢弊其民,而天夺之食,安受其烬,乃无有命矣。”
越王许诺,乃命诸稽郢行成于吴,曰:“寡君勾践使下臣郢,不敢显然布币行礼,敢私告于下执事曰:‘昔者,越国见祸,得罪于天王,天王亲趋玉趾,以心孤句践,而又宥赦之。君王之于越也,繄起死人而肉白骨也。孤不敢忘天灾,其敢忘君王之大赐乎?今勾践申祸无良,草鄙之人,敢忘天王之大德,而思边陲之小怨,以重得罪于下执事?勾践用帅二三之老,亲委重罪,顿颡于边。今君王不察,盛怒属兵,将残伐越国。越国固贡献之邑也,君王不以鞭箠使之,而辱军士,使寇令焉!勾践请盟。一介嫡女,执箕帚以晐姓于王宫;一介嫡男,奉盘匜以随诸御。春秋贡献,不解于王府。天王岂辱裁之?亦征诸侯之礼也。’”
夫谚曰:“‘狐埋之而狐搰之,是以无成功。’今天王既封殖越国,以明闻于天下,而又刈亡之,是天王之无成劳也。虽四方之诸侯,则何实以事吴?敢使下臣尽辞,唯天王秉利度义焉!”
wú wáng fū chà qǐ shī fá yuè ,yuè wáng gōu jiàn qǐ shī nì zhī jiāng 。
dà fū zhǒng nǎi xiàn móu yuē :“fū wú zhī yǔ yuè ,wéi tiān suǒ shòu ,wáng qí wú yōng zhàn 。fū shēn xū 、huá dēng ,jiǎn fú wú guó zhī shì yú jiǎ bīng ,ér wèi cháng yǒu suǒ cuò yě 。fū yī rén shàn shè ,bǎi fū jué shí ,shèng wèi kě chéng 。fū móu bì sù jiàn chéng shì yān ,ér hòu lǚ zhī ,bú kě yǐ shòu mìng 。wáng bú rú shè róng ,yuē cí háng chéng ,yǐ xǐ qí mín ,yǐ guǎng chǐ wú wáng zhī xīn 。wú yǐ bo zhī yú tiān ,tiān ruò qì wú ,bì xǔ wú chéng ér bú wú zú yě ,jiāng bì kuān rán yǒu bó zhū hóu zhī xīn yān ;jì bà bì qí mín ,ér tiān duó zhī shí ,ān shòu qí jìn ,nǎi wú yǒu mìng yǐ 。”
yuè wáng xǔ nuò ,nǎi mìng zhū jī yǐng háng chéng yú wú ,yuē :“guǎ jun1 gōu jiàn shǐ xià chén yǐng ,bú gǎn xiǎn rán bù bì háng lǐ ,gǎn sī gào yú xià zhí shì yuē :‘xī zhě ,yuè guó jiàn huò ,dé zuì yú tiān wáng ,tiān wáng qīn qū yù zhǐ ,yǐ xīn gū jù jiàn ,ér yòu yòu shè zhī 。jun1 wáng zhī yú yuè yě ,yī qǐ sǐ rén ér ròu bái gǔ yě 。gū bú gǎn wàng tiān zāi ,qí gǎn wàng jun1 wáng zhī dà cì hū ?jīn gōu jiàn shēn huò wú liáng ,cǎo bǐ zhī rén ,gǎn wàng tiān wáng zhī dà dé ,ér sī biān chuí zhī xiǎo yuàn ,yǐ zhòng dé zuì yú xià zhí shì ?gōu jiàn yòng shuài èr sān zhī lǎo ,qīn wěi zhòng zuì ,dùn sǎng yú biān 。jīn jun1 wáng bú chá ,shèng nù shǔ bīng ,jiāng cán fá yuè guó 。yuè guó gù gòng xiàn zhī yì yě ,jun1 wáng bú yǐ biān chuí shǐ zhī ,ér rǔ jun1 shì ,shǐ kòu lìng yān !gōu jiàn qǐng méng 。yī jiè dí nǚ ,zhí jī zhǒu yǐ gāi xìng yú wáng gōng ;yī jiè dí nán ,fèng pán yí yǐ suí zhū yù 。chūn qiū gòng xiàn ,bú jiě yú wáng fǔ 。tiān wáng qǐ rǔ cái zhī ?yì zhēng zhū hóu zhī lǐ yě 。’”
fū yàn yuē :“‘hú mái zhī ér hú kū zhī ,shì yǐ wú chéng gōng 。’jīn tiān wáng jì fēng zhí yuè guó ,yǐ míng wén yú tiān xià ,ér yòu yì wáng zhī ,shì tiān wáng zhī wú chéng láo yě 。suī sì fāng zhī zhū hóu ,zé hé shí yǐ shì wú ?gǎn shǐ xià chén jìn cí ,wéi tiān wáng bǐng lì dù yì yān !”